DAHİLDE İŞLEME REJİMİNİN UYGULAMADAKİ DETAYLARI

Öncelikle, müracaat sahibi firmalar tarafından dikkat edilmesi gereken;

– Dahilde İşleme İzni ile

– Dahilde İşleme İzin Belgesi arasında fark bulunduğudur.

DAHILDE İŞLEME REJIMINDEKI UYGULAMADAKI DETAYLAR

Dahilde İşleme İzini / Dahilde İşleme İzin Belgesi

Dahilde İşleme Rejimi’nin avantajlardan faydalanmak isteyen kuruluşlar dahilde işleme mevzuatı gereğince ithalat ve ihracatlarını gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Dahilde işleme izin belgesine sahip kurumların ihraç edecekleri ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin yurtiçi alımlarında KDV kanunu kapsamında tecil-terkin sisteminde faydalanabileceği hüküm altına alınmıştır.

Dahilde İşleme Rejimi Kapsamında Dahilde İşleme İzni ve Dahilde İşleme İzin Belgesi olmak üzere iki farklı uygulama mevcuttur.

Dahilde İşleme İzin Belgesi: İhraç amacıyla gümrük muafiyetli ithalata ve/veya yurtiçi alımlara imkan sağlayan Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca düzenlenen belgeyi ifade eder.

Dahilde İşleme İzni: İhraç amacıyla gümrük muafiyetli ithalata imkan sağlayan ve gümrük idaresince verilen izni ifade eder.

Her iki belge için istenen evraklar benzerlik gösterse de Dahilde İşleme İzin Belgesi için istenen evrak listesi nispeten biraz daha detaylıdır.

Dahilde İşleme İzni Belgesi ve İzni için gerekli olan belgeler aşağıdaki gibidir:

Eşyanın; tamir edilmesi, boyanması, yenilenmesi, monte edilmesi, birleştirilmesi, ambalajlanması, bedelsiz ithalatı vb. işlemler için gümrük idarelerince Dahilde İşleme İzni (Dİİ) verilir. Dahilde İşleme İzni verilecek haller,mevzuatta sayılmıştır. Bu İşlemler;

1. a) Elyaf, iplik, ham ve mamul mensucat (astar dahil) gibi temel tekstil hammaddeleri  ile tekstil ve deri kimyasal maddeleri  dışında kalan yardımcı maddelerin (tela, etiket, düğme, fermuar, çıtçıt, rivet, askı, kuşgözü, şerit, kordela, lastik vb.)  ithalatını müteakip, ihraç ürünlerinin elde edilmesinde kullanılması,
2. b) Kıymetli maden ve taşların, 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Karar hükümleri çerçevesinde ithalatını müteakip, işlendikten sonra ihraç edilmek üzere işçiliğe tabi tutulması,
3. c) Eşyanın korunması,  görünüş ya da satış kalitesinin  iyileştirilmesi, yeniden dağıtım veya yeniden satış için hazırlanmasına  yönelik işlemler,
4. d) Eşyanın  montajı,  kurulması,  diğer eşyayla birleştirilmesi,  bir araya getirilmesi  veya ihraç edilecek  eşyanın  tamamlanması  dahil olmak üzere işçiliğe tabi tutulması,
5. e) Eşyanın yenilenmesi ve düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere tamir edilmesi veya boyanması,
6. f) Eşyanın elden geçirme ve ayarlar da dahil olmak üzere onarımı,
7. g) Eşyanın baskı işlemine tabi tutulması, asorti edilmesi, etiketlenmesi, ambalajlanması, temizlenmesi, elenmesi,  fiziksel   boyutunun değiştirilmesi, kavrulması veya kabuğundan ayrılması, asorti bağırsağın tüplenmesi,
8. h) Fide  ithalatını müteakip, ihraç  edilmek üzere  kesme  çiçek yetiştirilmesi,
9. i) Çelik filmaşin ithalatını müteakip, ihraç edilmek üzere çivi ve sıcak çekme siyah tel üretimi,
10. j) Rulo sacın ithalatını müteakip, ihraç edilmek üzere kesilmiş sac elde edilmesinde kullanılması,
11. k) Bedelsiz olarak ithal edilen eşyanın işleme faaliyetine tabi tutulması (Tarım ürünlerindeki  bedelsiz ithalat, Savunma Sanayi Projeleri kapsamında  bedelsiz  ithalat ile 8531.20.40  gümrük  tarife istatistik pozisyonunda yer alan “Aktif matris sıvı kristal tertibatlı olanlar (LCD)” isimli maddenin bedelsiz ithalatı hariç olmak üzere).

Dahilde İşleme İzin süresi azami 12 aydır. Üretim süreci bu süreyi aşacak projelerde (gemi inşa, komple tesis vb.) belge süresi, proje süresi kadar verilebilir. Sürenin başlangıcı: İzin tarihidir.

Süre sonu: Süre bitiminin rastladığı ayın son günüdür.

• Yukarıda sayılan işlemler dışında Ticaret Bakanlığı tarafından Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) düzenlenir.

Bu husus, Ticaret Bakanlığı’nın konu üzerindeki yetki ve sorumluluk alanının tespit edilmesi açısından önem taşımaktadır.

Dahilde İşleme Rejiminde;

• Şartlı Muafiyet ve
• Geri Ödeme Sistemi

olmak üzere iki tür dahilde işleme tedbiri uygulanmaktadır.

Şartlı muafiyet  sistemi;  dahilde  işleme izin belgesi/dahilde  işleme izni kapsamında ihraç edilecek eşyanın üretiminde kullanılan ve  serbest dolaşımda bulunmayan  hammadde,  yardımcı  madde,  ambalaj  ve işletme malzemesinin Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik firmalarca ithalatı sırasında doğan vergilerin teminata bağlanarak ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ithal edilmesi ve üretim sonucunda elde edilen eşyanın ihraç

edilmesini müteakip alınan teminatın iade edilmesidir.

Geri ödeme sistemi; dahilde işleme izin belgesi/dahilde  işleme izni kapsamında serbest dolaşıma giren hammadde, yardımcı madde, ambalaj ve işletme malzemesinden elde edilen işlem görmüş ürünün ihracı halinde, ithalat esnasında alınan verginin geri ödenmesidir. Bu kapsamda ithal edilen eşya için gümrük idaresince, ticaret politikası önlemleri uygulanmakta ve eşyanın ithali için öngörülen dış ticarette teknik düzenlemeler  ve standardizasyon   mevzuatı dahil  diğer  işlemlerin tamamlanması   şartı aranmaktadır.

Dahilde İşleme Rejiminin uygulamada en çok karşılaşılan terimlerini, aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür;

İşlem görmüş ürün, işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen tüm ürünlerdir. İşlem görmüş ürün tanımı, üretim faaliyeti kapsamında elde edilen asıl ve ikincil işlem görmüş ürün kavramlarını da kapsamaktadır.

Asıl işlem görmüş ürün, dahilde işleme rejimi kapsamında  elde edilmesi amaçlanan üründür.

İkincil işlem görmüş ürün, işleme faaliyeti sonrasında elde edilen asıl işlem görmüş ürün dışındaki ürünü ifade etmektedir.

İşleme faaliyeti, eşyanın montajı, kurulması ve diğer eşya ile birleştirilmesi dahil olmak üzere işçiliğe tabi tutulması, işlenmesi, yenilenmesi, düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere tamir edilmesi ile işleme sırasında tamamen veya kısmen tüketilse dahi işlem görmüş ürünün bünyesinde bulunmayan ancak, bu ürünün üretilmesini sağlayan veya kolaylaştıran önceden belirlenmiş bazı eşyanın kullanılmasını ifade etmektedir.

Fire, “İşleme faaliyetleri sırasında özellikle kuruma, buharlaşma, sızma veya gaz kaçağı şeklinde yitirilen ve imha olan kısım ile ekonomik değeri olmayan atıkları ifade etmektedir.”

Dahilde işleme rejimi kapsamında yurt içi alım uygulaması sadece Dahilde İşleme İzin Belgesi için geçerlidir. Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul, değişmemiş eşya ve ambalaj malzemeleri, ithal edilebileceği gibi, yurt içinden de temin edilebilir.

Dahilde İşleme Rejiminin, ürün bazında uygulamasına ilişkin detaylar; karar, tebliğler ve genelgeler aracılığı ile düzenlenmekte olup, bahse konu mevzuata Ticaret Bakanlığı’nın web sitesi aracılığı ile erişim sağlanabilmektedir.

Ticaret Bakanlığı İrtibat Bilgileri (DİİB ve HİİB için)

Ticaret Bakanlığı İrtibat Bilgileri  (Dİİ ve Hİİ için)

Faydalı linkler

https://ticaret.gov.tr/ihracat/mevzuat/dahilde-isleme-rejimi